Kürtler boşanmaya kararlı

İLYAS HARFUŞ (Arşivi)

Kuzey Irak Kürt Yönetimi Başkanı Mesud Barzani’nin, partisinin üyelerine Iraklı Kürtlerin kendi geleceklerini belirleme hakkının talebi için oy kullanma çağrısı sürpriz olmadı. Bu çağrı boşuna değildi. Zira Mesud’un babası Molla Mustafa’nın Saddam rejimine karşı uzun yıllar çabasını verdiği özerk yönetimle bilinen eski Kürt hayali ve bu rejimin yıkılmasının ardından Irak devletinin temellerinin çökmesi onlar için bir fırsattı.

Korunacak bir devlet yok
Kürdistan bölgesi ekonomik, sosyal ve siyasi açıdan canlandı. Hatta Irak’ın diğer bölgelerindeki güvenlik kaosundan kaçan ve yatırım imkânı arayan herkes için sığınak oldu. Irak’ta binlerce Hıristiyan semtlerini vuran şiddet dalgasından sonra Barzani’nin sığınma davetine icabet etti.
Bir zamanlar baskıyla birlik içinde tutulan Irak bugün parçalanıyor. Güneyde Şiiler isyan ederken orta bölgeler Sünni çoğunluğu koruyor ve yeni Irak’ın üzerine inşa edildiği federal temel, bazılarının ayrılma veya bağımsızlık diye tercüme ettiği bütün emelleri güçlendiriyor. Sözgelimi, yeni hükümet kurulurken yaşanan zorluklar, bazı Sünni aşiretlerin kendilerine özel bir bölge oluşturulması yönünde çağrı yapmasına yol açtı.
Barzani’nin çağrısıysa, Kürtlerin kendi tarihlerinde görülmemiş derecede iyi şartlardan beslendiği bir zamanda geldi. Irak’ta cumhurbaşkanı da dışişleri bakanı Kürt. Ayrıca Kürtlerin birçok hakkı var.
Fakat Irak’ta Kürtleri veya diğerlerini birliği korumaya teşvik edecek şartlar yok. Vatandaşların en basit haklarını sağlamaktan aciz kalan devlet kurumlarını kimse korumak istemiyor.

80 bin kişilik özel ordu
Sünniler maruz kaldıkları siyasi uzaklaştırma girişimlerinin ardından çoğunluğu oluşturdukları bölgelerde kendilerini korumaya çalışırken, Şii çoğunluğa sahip Basra da fedaral bölgesel dönüşüm amacıyla referandum yapmaya hazırlanıyor. Kürtlerin Peşmergelerden oluşan 80 bin kişilik özel bir ordu kurma eğilimini de eklersek, Irak’ın bütünlüğünü tehdit eden bölünme sahnesi tamamlanıyor.
Bölgemizde, ‘bir devletin çatısı altında kalma’nın çekiciliği son buluyor. Güney Sudan da boşanmaya hazırlanıyor. (Londra’da Arapça yayımlanan Hayat gazetesi, 14 Aralık 2010)